Επισκόπηση
Οι τεχνικές παρασκευής τροφίμων, η επιλογή συστατικών και η μετατροπή τους σε γεύματα, καθώς και η εθιμοτυπία της κατανάλωσης αντιστοιχούν σε πολύπλοκες επιλογές που προκύπτουν από την αλληλεπίδραση του ανθρώπινου πολιτισμού και των φυσικών πόρων. Η δυνατή αισθητηριακή εμπειρία της προετοιμασίας του φαγητού και της κατανάλωσης του μεταμορφώνει τη φύση σε πολιτισμό, συλλογική μνήμη και ταυτότητα.
Το πρόγραμμα PLANTCULT επικεντρώνεται, με έναν διαφοροποιημένο τρόπο, στον ρόλο των γαστρονομικών παραδόσεων και καινοτομιών στην διαμόρφωση του κοινωνικού τοπίου για μεγάλες χρονικές περιόδους, σε ορισμένες περιπτώσεις καταλήγοντας στην ανάδυση ιεραρχιών.
Το πρόγραμμά μας έχει ως στόχο να επιτύχει μια νέα αντίληψη αναπτύσσοντας μια καινοτόμα, λεπτομερή μεθοδολογία για τη μελέτη φυτικών καταλοίπων τροφής και την εξερεύνηση των μαγειρικών πρακτικών στην προϊστορική Ευρώπη, μέσω της συνδυαστικής μελέτης των τελικών προϊόντων (φαγητών) και του συναφούς εξοπλισμού. Νέες διεπιστημονικές μεθοδολογίες και ολοκληρωμένες προσεγγίσεις για τη μελέτη των αρχαίων φυτικών τροφίμων και συναφών τεχνολογιών μεταποίησης θα αναπτυχθούν από την ομάδα του προγράμματος PLANTCULT που θα ισχύουν όχι μόνο για τα τρόφιμα τα οποία μελετήθηκαν από το πρόγραμμα αλλά και για άλλα παρεμφερή ευρήματα.
Περιοχή Μελέτης
Αντί για γενικεύσεις βασισμένες σε μια μόνο περιοχή ή αρχαιολογική θέση, στόχος μας είναι ο εντοπισμός των γαστρονομικών πολιτισμών και των αλλαγών τους μέσα στο χρόνο σε ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης, από το Αιγαίο μέχρι την Κεντρική Ευρώπη. Για παράδειγμα η εξερεύνηση των σχέσεων μεταξύ περιοχών όπου καταναλώνεται το κρασί και αυτών, όπου καταναλώνεται μπύρα, με έμφαση σε θέσεις-κλειδιά, πλούσιες σε κατάλοιπα φυτικών τροφών όπως το ψωμί, η μπύρα και το κρασί.
Διαφορετικές περιοχές που βρίσκονται υπό μελέτη παρουσιάζουν διαφορετικές πορείες κοινωνικής ανάπτυξης, δεχόμενες επιρροές από την Ανατολική Μεσόγειο και την Κεντρική Ασία και επιθυμούμε να κατανοήσουμε το ρόλο της μαγειρικής πρακτικής και καινοτομίας στη διαμόρφωσή τους. Η επιλεγμένη περιοχή μελέτης μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε τη δυναμική επιδράσεων μεταξύ Ανατολής και Δύσης σε μια ευρύτερη γεωγραφική κλίμακα.
Ερωτήματα Έρευνας
Πώς η κουζίνα διαμόρφωσε και τροποποίησε τις πολιτισμικές ταυτότητες στις ευρωπαϊκές κοινωνίες του παρελθόντος στην πάροδο του χρόνου;
Το πρόγραμμα εστιάζει στις φυτικές τροφές με μια ολοκληρωμένη νέα προσέγγιση που συνδυάζει τα πραγματικά κατάλοιπα φυτικών τροφίμων, τον συναφή εξοπλισμό επεξεργασίας, τις αρχαίες γραπτές πηγές, την διεξαγωγή πειραμάτων και την εθνογραφία.
Η προσέγγισή μας θα επιτρέψει τη χαρτογράφηση των γαστρονομικών τάσεων και των αλλαγών τους μέσα στο χρόνο μέσα από μεταβαλλόμενα πολιτισμικά και περιβαλλοντικά δεδομένα. Το πρόγραμμά μας επιχειρεί για πρώτη φορά την προσέγγιση καταλοίπων φυτικών τροφών από μια μεγάλη περιοχή καλύπτοντας ένα μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα από τη διαχείριση ενός μεγάλου συνόλου δεδομένων, ενσωματώνοντας ένα σημαντικό εύρος δεδομένων που αφορούν τα φυτικά τρόφιμα.
Για τον εντοπισμό των μαγειρικών ταυτοτήτων και των αλλαγών τους στο χρόνο, θα εξετάσουμε τα ακόλουθα ερωτήματα:
Α. Ποια ήταν τα φυτικά συστατικά που χρησιμοποιούνταν και πώς αυτά μετατρέπονταν σε γεύματα;
Β. Γιατί συγκεκριμένες επιλογές τροφίμων, στα είδη πρώτης ανάγκης και στις ιδιαίτερες ουσίες τροφίμων όπως το αλκοόλ και το λάδι, αλλάζουν κατά την πάροδο του χρόνου;
Γ. Πώς και πότε η μαγειρική πρακτική και η ταυτότητα του φαγητού συνδέονται με την εμφάνιση ιεραρχημένων κοινωνιών στην περιοχή μελέτης;
